คอลัมน์ ไอคิวทะลุฟ้า: นักศึกษามทร.ธัญบุรีคิดค้น พรีไบโอติกส์จากเมล็ดขนุน

ข่าวสด ฉบับวันที่ 25 ม.ค. 2566
นักศึกษาชั้นปีที่ 4 สาขาวิชานวัตกรรมผลิตภัณฑ์สุขภาพ คณะการแพทย์ บูรณาการ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี (มทร.ธัญบุรี) น.ส.ปริญรัตน์ ชาลี น.ส.ภัณฑิรา โชติยเวชวัฒน์และ น.ส.ณัฐกมล ทับทิมธรรม โดยมี ดร.สุริยา ชัยวงศ์ อาจารย์ที่ปรึกษา และ ผศ.ดร.สุรชัย เตชะเอ้ย อาจารย์ที่ปรึกษาร่วม คิดค้นผลิตภัณฑ์พรีไบโอติกส์จากเมล็ดขนุน ช่วยเพิ่มจุลินทรีย์ที่ดีในลำไส้และช่วยเรื่องระบบขับถ่าย

น.ส.ปริญรัตน์ ชาลี ตัวแทนเจ้าของผลงาน กล่าวว่าปัญหาเรื่องระบบขับถ่ายพบได้ทุกเพศทุกวัย เช่น ท้องผูก ขับถ่ายลำบาก อึดอัด แน่นท้อง ส่งผลให้เกิดปัญหาอื่นๆ ตามมา เช่น สิวขึ้น ผิวดูหมองคล้ำ รวมทั้งเสี่ยงเป็นริดสีดวงทวารหนักและมะเร็งลำไส้ใหญ่ การแก้ปัญหาระบบขับถ่ายผิดปกติ ทำได้โดยการปรับพฤติกรรมการ ใช้ชีวิต เช่น รับประทานอาหารที่มีกากใยสูง ขับถ่ายให้เป็นเวลา ดื่มน้ำให้เพียงพอ ออกกำลังกายสม่ำเสมอ อีกหนึ่งวิธีที่ได้รับความนิยมในปัจจุบันคือการรับประทาน พรีไบโอติกส์ ซึ่งจัดเป็นแหล่งอาหารของโพรไบโอติกส์ หรือแบคทีเรียที่ดีในลำไส้ ทำให้เกิดสภาวะที่เหมาะสมในการย่อยอาหารในลำไส้ ส่งผลให้ระบบย่อยอาหารทำงานเป็นปกติและขับถ่ายสะดวกขึ้น

จากการศึกษางานวิจัยพบว่าสารสกัดเมล็ดขนุนช่วยเหนี่ยวนำให้เกิดการเจริญเติบโตของโพรไบโอติกส์แบคทีเรียที่อยู่ในลำไส้ คือ Lactobacillus casei และ Bijfdobacterium longum ได้เทียบเท่าแหล่งของ พรีไบโอติกส์ที่นิยมใช้ในท้องตลาด เช่น อินูลิน ฟรุก แทนและแป้งสาลี งานวิจัยนี้จึงมุ่งพัฒนาผลิตภัณฑ์ พรีไบโอติกส์จากสารสกัดเมล็ดขนุนซึ่งเป็นส่วนเหลือทิ้งทางการเกษตร พัฒนาผลิตภัณฑ์ในรูปแบบเจลลี่สตริป (Jelly strip) ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารซึ่งเป็นที่นิยมในปัจจุบันเนื่องจากรับประทานง่าย เหมาะสำหรับบุคคลทุกช่วงทุกวัย ดูดซึมง่าย และพกพาสะดวก ผลิตภัณฑ์พรีไบโอติกส์จากสารสกัดเมล็ดขนุนจะช่วยเพิ่มจุลินทรีย์ที่ดีในลำไส้และช่วยให้ระบบขับถ่ายเป็นปกติ นอกจากนี้ ยังสร้างมูลค่าเพิ่มให้ผลไม้ไทย

การทดสอบประสิทธิภาพการเป็นพรีไบโอติกส์จากสารด้าน น.ส.ภัณฑิรา โชติยเวชวัฒน์ กล่าวเสริมว่าจากสกัดเมล็ดขนุนสดและแห้ง พบว่าสารสกัดเมล็ดขนุนสดทางกายภาพเป็นผงหยาบสีเหลือง และสารสกัดเมล็ดขนุนมีลักษณะเป็นผงละเอียดสีขาว โดยมีค่า % yield 1.66 และ 139 ตามลำดับ นอกจากนี้การทดสอบปริมาณน้ำตาลรีดิวซ์พบว่าสารสกัดเมล็ดขนุนสดมีปริมาณน้ำตาลรีดิวซ์ 180 me/g ของสารสกัด สารสกัดเมล็ดขนุนแห้งมีน้ำตาลรีดิวซ์ 104.18 mg/g ของสารสกัด ที่น่าสนใจอย่างยิ่งคือสารสกัดเมล็ดขนุนทั้งสองชนิดที่ความเข้มข้น 1 และ 4% สามารถส่งเสริมการเจริญเติบโตของเชื้อ Lactobacilus plantarum ได้ดีกว่า 1% กลูโคส โดยสารสกัดที่ความ เข้มข้น 1% มีแนวโน้มส่งเสริมการเจริญเติบโตของเชื้อ L. plantarum ใกล้เคียงกับสารสกัดที่ความเข้มข้น 4%

สำหรับการศึกษาการประเมินคุณภาพของผลิตภัณฑ์นั้นไม่พบการเปลี่ยนแปลงใดๆ เมื่อเก็บผลิตภัณฑ์ไว้ในสภาวะที่แตกต่างกัน อีกทั้งผลิตภัณฑ์ยังคงมีค่า pH ที่อยู่ในช่วงปกติของผลิตภัณฑ์เจลลี่